Bilgi ve İletişim Teknolojisi (BİT) Ürünü Geliştirme: Teknik Uzmanlıklar, Altyapılar ve Süreçler

Dr. Ömer Aydın
Netaş Telekomunikasyon A.Ş., Yenişehir Mah., Pendik, İstanbul

Geçmişte BİT ürünlerinin geliştirme sürecinde, ilgili alanlarda yalnızca temel seviyede teknik uzmanlık kullanımı yeterliydi. Ayrıca kullanılan süreç ile altyapılar da bugüne oranla çok daha basitti. Bu ürünler, mekanik temelli basit cihazlar ile el emeği kullanılarak üretilmişti. PCB tasarımı ve üretimi, el işçiliği ile letraset ve kâğıt kullanılarak yapılmıştı. Bu koşullar altında, 1980’li yılların güncel teknolojisine sahip BİT ürünleri eş zamanlı olarak Türkiye’de de tasarlanıp üretilebilmiştir.

Günümüzde ise, BİT ürünlerinin tasarım ve geliştirme süreçlerinde, çok çeşitli disiplinlerde ve derinlemesine teknik uzmanlıkların ve yüksek maliyetli altyapıların kullanılması gerekmektedir. Yüksek teknoloji geniş bant telli/telsiz bir ürün veya yüksek kapasiteli IP anahtarlama cihazı tasarlanabilmesi için, özel olarak geliştirilmiş olan, çok çekirdekli ve çok karmaşık mimariye sahip çipler üzerinde, on binlerce kaynak dosyasına sahip ve milyonlarca satırdan oluşan, gerçek zamanda yüksek performansla çalışan yazılımların geliştirilebilmesi gerekmektedir. Bu çipler içerisinde, GHz üstü hızlarda çalışan, çok sayıda ARM ve DSP işlemci çekirdekleri ile birlikte ayrıca amaca özel başka işlemciler de barındırabilmektedir. Donanım teknolojileri açısından, yüksek hızlı veri yolları içeren, düşük gecikmeye sahip ve kart başına saniyede yüzlerce milyar işlem gücü sağlayan donanım tasarımlarının da yapılabilmesi gerekmektedir. Ayrıca mekanik tasarım, ısıl analiz, elektromanyetik uyumluluk, ürün bütünlüğü ve güvenilirliği, ürün test ve doğrulama ile saha desteği konularında da teknik uzmanlık ve altyapıların kullanılması gerekmektedir.

Bu konuşmada, günümüz teknolojisine sahip bir BİT ürününün kavramsal tasarımdan, kullanıcıya sunumuna kadar gerekli olan, teknik uzmanlıklar, bilgisayar destekli tasarım araçları, altyapılar ve süreçler sunulacaktır.

Dr. Ömer Aydın, İstanbul Teknik Üniversitesi, Elektrik – Elektronik Fakültesi, Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü’nde 1982 yılında lisans, 1985 yılında Yüksek Lisans programını tamamlamıştır. 4G ve 5G radyo frekans güç kuvvetlendiricileri alanında yaptığı tez çalışması ile 2016 yılında Elektronik Mühendisliği anabilim dalında Doktorasını tamamlamıştır.
1982-1986 arasında çeşitli şirketlerde teknik servis, ürün geliştirme ve imalat konularında çalıştıktan sonra, 1986 yılında Netaş Araştırma ve Geliştirme bölümünde çalışmaya başlamıştır. 1996 yılına kadar sayısal telefon santralları geliştirilmesi, üretilmesi ve birçok ülkede servise alınması konusunda çalışmış olan Dr. Aydın, 1996 yılından günümüze kadar, Türk Silahlı Kuvvetleri için, Santrallar, IP Yönlendiricileri, Transmisyon Cihazları, Kullanıcı Terminalleri, Tanıma-Tanıtma Sistemleri, Gemi Haberleşme Sistemleri, Acil Haberleşme Sistemleri ve Küresel Konumlama Sistemi Alıcısının geliştirilmesi ile bu ürünlerin üretilmesi ve servise alınmasında önemli katkılarda bulunmuştur. 2013 yılından itibaren mobil geniş bant baz istasyonu tasarım ve üretim çalışmalarına devam etmektedir.
Dr. Aydın, yirmiden fazla ülkede seminer, toplantı ve konferanslara katılmıştır. Halen Netaş Araştırma Geliştirme bölümünde Savunma Sanayi Ürün Çözümleri grubu liderliğine devam etmekte olup, doktora sonrası çalışmalarını 5G haberleşme sistemleri üzerine yoğunlaştırmıştır.